Produkcja i magazyn w zintegrowanym łańcuchu dostaw

Planowanie i obsługa zaopatrzenia produkcji w SAP ERP

Zapewnienie ciągłości i efektywnej realizacji procesów produkcyjnych wymaga zapewnienia dostępności odpowiednich komponentów, we właściwym miejscu i czasie. System SAP ERP zawiera narzędzia umożliwiające skuteczną integrację funkcji logistycznych z planowaniem produkcji i tym samym sprawne planowanie i obsługę zaopatrzenia produkcji. W niniejszym artykule przedstawiam trzy etapy integracji procesów zaopatrzenia produkcji, począwszy od ręcznej obsługi aż po pełne wsparcie systemowe wszystkich etapów procesu.

Struktury organizacyjne

Aby w pełni zrozumieć możliwości systemu SAP ERP w zakresie zaopatrzenia produkcji i dostępne warianty modelowania tego procesu zacznijmy od przedstawienia struktury organizacyjnych.

Kolorem niebieskim oznaczyłem obligatoryjne jednostki zarządzane w module Gospodarki Materiałowej (SAP MM – Materials Management). Natomiast kolorem zielonym – jednostki na poziomie modułu Gospodarki Magazynowej (SAP WM – Warehouse Management). Moduł SAP WM nie jest wymagany dla obsługi procesów logistycznych, stąd bardzo często nie jest on uruchamiany w pierwszym etapie wdrożenia. Zapasy są zarządzane ilościowo i wartościowo na najwyższym poziomie zakładu. Również na tym poziomie odbywa się planowanie potrzeb materiałowych MRP. Poziom składu umożliwia ilościowy podział zapasów w zakładzie, ze względu na lokalizację lub przynależność organizacyjną. Przypisanie numeru magazynu włącza w składzie moduł SAP WM i umożliwia zarządzanie lokalizacjami magazynowymi. Lokalizacje są definiowane w ramach typu magazynu, np. obszaru składowania blokowego czy strefy regałowej. Specyficznym typem magazynu, w standardowej konfiguracji SAP o numerze 100, jest strefa zaopatrzenia produkcji.

Etap pierwszy, integracja ręczna

W zupełnie podstawowym wdrożeniu SAP ERP wystarczy pojedynczy skład w zakładzie, bez modułu WM. Zapasy znajdujące się w magazynie oraz te przekazane na produkcję są zarządzane w tym samym składzie. W systemie nie ma zatem informacji o stanach zapasu na produkcji. Całość procesu zaopatrzenia produkcji jest wtedy obsługiwana ręcznie – produkcja informuje magazyn o swoich potrzebach; magazyn przekazuje komponenty, wszystko poza systemem. Jedynym usprawnieniem tego procesu jest wykorzystanie rozliczania wstecznego– podczas potwierdzania zleceń produkcyjnych następuje automatyczne księgowanie zużycia komponentów. Taki podejście umożliwia naturalnie operacyjne przeprowadzenie procesu zaopatrzenia produkcji i zużycia komponentów, jednakże nie pozwala na jego planowanie i śledzenie realizacji.

Etap drugi, planowanie zaopatrzenia produkcji bez SAP WM

Bardziej zaawansowanym rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch składów. Jeden modeluje obszar magazynu, drugi zaś obszar produkcji. Wydanie komponentów z magazynu na produkcję odbywa się poprzez przeksięgowanie zapasu między tymi składami. SAP wspiera planowanie tego procesu transakcją MF60. Ta transakcja ma bogaty ekran selekcji, umożliwia obsługę zaopatrzenia zarówno produkcji zleceniowej, procesowej jak i zleceń planowanych:

Transakcja bilansuje zapotrzebowania produkcyjne z zapasem dostępnym w składzie produkcyjnym. Rezultat jest prezentowany w formie listy, która zawiera wszystkie informacje potrzebne do zaplanowania zaopatrzenia produkcji:

Górna część ekranu pokazuje sumaryczną listę zapotrzebowań na poziomie indeksów komponentów natomiast dolna – szczegółowe informacje o zleceniach produkcyjnych składających się na wybrane zapotrzebowanie. Wybranie przycisku „Propozycje uzupeł.” powoduje automatyczne obliczenie ilości potrzebnych na produkcji. Wynik można wydrukować jako listę pobrań i opcjonalnie zapisać w systemie w formie dokumentu rezerwacji. Rekomenduję używanie tej drugiej opcji, gdyż rezerwacja stanowi informację o już zaplanowanych wydaniach na produkcję. Następnie na podstawie wydrukowanej listy pobrań magazynierzy przesuwają komponenty na produkcję, a po zakończeniu tej operacji rejestrują w systemie przeksięgowanie między składem magazynowym i produkcyjnym. To przeksięgowanie może zostać zarejestrowane w referencji do wcześniej zapisanej rezerwacji. Służy to tego transakcja MF65.

Wykorzystanie transakcji MF60 znacząco usprawnia proces zaopatrzenia produkcji – system automatycznie wylicza zapotrzebowania produkcyjne, drukuje listę pobrań, planuje przesunięcie przy pomocy rezerwacji. Wadą tego rozwiązania jest brak możliwości śledzenia w systemie postępu realizacji procesu, gdyż rejestracja przeksięgowania między składami następuje od razu dla całego przesunięcia. Trudno tutaj również precyzyjnie monitorować zapas pod poszczególnymi stanowiskami roboczymi, gdyż zwykle skład produkcyjny odwzorowuje całość produkcji.

Etap trzeci, pełna obsługa procesu w SAP WM

Najbardziej zaawansowany model zaopatrzenia produkcji wykorzystuje funkcjonalność modułu Gospodarki Magazynowej (SAP WM), czyli niebieskie i zielone struktury organizacyjne z pierwszego diagramu. Można tutaj, podobnie jak w pierwszym wariancie wykorzystywać tylko jeden skład, choć nie jest to wymóg konieczny. Rozdział zapasu na część magazynową i produkcyjną jest realizowany na poziomie typów magazynów. Zapas przesunięty na produkcję jest widoczny w typie magazynu 100. Określenie lokalizacji magazynowych w typie 100 jest praktycznie dowolne, a logika następująca:

  1. Każda operacja produkcyjna jest realizowana na stanowisku roboczym.
  2. Stanowisko robocze jest jednoznacznie przypisane do obszaru zaopatrzenia produkcji. Do jednego obszaru zaopatrzenia produkcji można przypisać wiele stanowisk roboczych.
  3. Para: obszar zaopatrzenia produkcji i numer komponentu definiuje lokalizację produkcyjną w typie magazynu 100.

Taka na pozór skomplikowana strategia pozwala na bardzo elastyczne definiowanie lokalizacji produkcyjnych, np. spięcie kilku stanowisk roboczych w jeden obszar zaopatrzenia produkcji, a w nim zdefiniowanie oddzielnych lokalizacji dla komponentów płynnych, sypkich czy łatwopalnych.

Proces zaczyna się od zatwierdzonych do realizacji zleceń produkcyjnych. Generują one zapotrzebowania na wydanie komponentów z magazynu. Do ich analizy służy m.in. transakcja LP12:

Ekran selekcji umożliwia obsługę pojedynczego obszaru zaopatrzenia produkcji oraz wybór wg numerów komponentów i dat zapotrzebowań produkcyjnych. Dolna część ekranu pozwala na przekazanie magazynierom dodatkowej informacji np. o godzinie, na którą komponenty muszą dotrzeć na produkcję.

Transakcja bilansuje zapotrzebowania produkcyjne z zapasem dostępnym w lokalizacjach produkcyjnych, z uwzględnieniem już zaplanowanych i realizowanych procesów zaopatrzenia produkcji:

Dla każdego komponentu można wyświetlić szczegółową informację o otwartych zleceniach produkcyjnych oraz dodatkowo zapas w kontroli jakości. Wynikiem planowania jest lista zapotrzebowań przeniesienia zapasu do typu magazynu 100 na lokalizacje produkcyjne.

Ta lista jest dalej przetwarzana przy pomocy standardowych funkcji SAP Warehouse Management, tj. na podstawie zapotrzebowań przeniesienia tworzone są zlecenia przeniesienia z uwzględnieniem strategii pobrania; następnie zlecenia przeniesienia są potwierdzane.

Najistotniejszymi zaletami tego podejścia jest możliwość bardzo dokładnego monitorowania zapasu w lokalizacjach produkcyjnych oraz bieżące śledzenie postępów realizacji zaplanowanych wydań na produkcję.

Dalsza optymalizacja

Zaopatrzenie poszczególnych zleceń produkcyjnych

Opisany wyżej proces zaopatrzenia produkcji z wykorzystaniem SAP WM traktował zlecenia produkcyjne zbiorczo. W branżach takich jak farmacja, przemysł chemiczny czy spożywczy, gdzie wymagane jest śledzenie partii i dokumentowanie pochodzenia wyrobu, często przygotowuje się indywidualnie wsad na każde zlecenie produkcyjne, wykorzystując centralną naważalnię. SAP ERP umożliwia wtedy monitorowanie stanu naważek dla poszczególnych zleceń produkcyjnych dzięki wykorzystaniu dynamicznych lokalizacji w typie magazynu 100. Numer takiej lokalizacji odpowiada numerowi zlecenia produkcyjnego (na pierwszym diagramie oznaczony kursywą).

Automatyczne tworzenie zlecenia przeniesienia

W przypadku zaopatrzenia produkcji dla indywidualnych zleceń produkcyjnych cały proces można radykalnie zautomatyzować poprzez funkcję automatycznego tworzenia zlecenia przeniesienia. Zatwierdzenie zlecenia produkcyjnego do realizacji powoduje utworzenie zlecenie przeniesienia na zaopatrzenie produkcji bez dodatkowych ręcznych operacji.

Alternatywne jednostki miary

Często komponenty są wydawane na produkcję w określonych jednostkach miary np. w pełnych opakowaniach zbiorczych. Domyślnie zapotrzebowania netto na produkcję są kalkulowane w podstawowej jednostce miary. SAP WM umożliwia jednak przeliczenie tych ilości na właściwe jednostki miary:

Każda jednostka miary w systemie SAP ma zdefiniowaną w konfiguracji liczbę miejsc dziesiętnych np. dla sztuk mamy zero miejsc dziesiętnych, jeśli sztuki są niepodzielne. W celu uwzględnienia tych ustawień podczas przeliczania jednostek miary w procesie zaopatrzenia produkcji proszę zwrócić uwagę na notę SAP: 435186 – Decimal place rounding in Transaction LP10.

Komentarze o “Produkcja i magazyn w zintegrowanym łańcuchu dostaw

      1. Super! Z niecieprliwością czekam na kolejne artykuły o SAP EWM!!! 🙂 Dominik, dziękuje za super artykuł! Jego czytanie pomogło mi zrozumieć przyczynę pewnego problemwu w SAP ERP i tym samym Twój artykuł przyczynił się do jego rozwiązania ;)) Bez pełnego zrozumienia integracji magazynu i produkcji w ERP, trudniej jest dochodzić do przyczyn problemów w EWM a w moim przypadku źle opracowany cykl kontrolny dla obszaru zaopatrzenia produkcji był przyczyną braku możliwości automatycznego utworzenia zadania magazynowego w EWM. Naprawdę świetny artykuł!

Zostaw komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.